TZOB Başkanı Bayraktar: Limon 7,3 kat fazlaya satıldı
TZOB Başkanı Şemsi Bayraktar, şubat ayına ilişkin üretici ve market fiyatları ile ilgili açıklama yaptı. Bayraktar, üretici ve market arasındaki fiyat farkı en yüksek ürünün yüzde 634,4 ile limon olduğunu belirterek, "Limondaki fiyat farkını yüzde 572,2 ile portakal, yüzde 340,1 ile kuru incir, yüzde 259,3 ile kabak takip etti. Limon 7,3 kat, portakal 6,7 kat, kuru incir 4,4 kat, kabak 3,6 kat fazlaya satıldı. Üreticide 2 lira 50 kuruş olan limon 18 lira 36 kuruşa, 3 lira 50 kuruş olan portakal 23 lira 53 kuruşa, 115 lira olan kuru incir 506 lira 20 kuruşa, 13 lira 33 kuruş olan kabak 47 lira 90 kuruşa markette satıldı" ifadelerini kullandı.
'MARKET FİYATI EN ÇOK AZALAN ÜRÜN BEYAZ LAHANA'
Markette 40 ürünün 29'unda fiyat artışı, 11'inde ise fiyat azalışı görüldüğünü aktaran Bayraktar, "Şubat ayında markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 61,1 ile kuru incir oldu. Kuru incirdeki fiyat artışını yüzde 42,2 ile kuru kayısı, yüzde 31,8 ile fındık içi, yüzde 29 ile kuzu eti, yüzde 20,7 ile kuru üzüm takip etti. Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 32,5 ile beyaz lahana oldu. Beyaz lahanayı yüzde 16,6 ile kuru soğan, yüzde 11,3 ile salatalık, yüzde 9,7 ile patates izledi" diye konuştu.
'ÜRETİCİDE EN FAZLA FİYAT DÜŞÜŞÜ KABAKTA'
Üreticide 32 ürününün 17'sinde fiyat artışı, 8'inde fiyat düşüşü görüldüğünü aktaran Bayraktar, 7 üründe ise fiyat değişimi olmadığını belirtti. Bayraktar, "Üretici fiyatlarında kuru fasulye, nohut, kırmızı mercimek, yeşil mercimek, pirinç, kuru üzüm, kuru incirde fiyat değişimi yaşanmadı. Üreticide en fazla fiyat düşüşü yüzde 41,4 ile kabakta görüldü. Kabaktaki fiyat düşüşünü yüzde 34,7 ile limon, yüzde 18,4 ile yumurta, yüzde 18,1 ile havuç, yüzde 17,2 ile salatalık izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 67,3 ile kuru soğanda görüldü. Kuru soğandaki fiyat artışını yüzde 39,5 ile sivri biber, yüzde 29,7 ile kuzu eti, yüzde 21,9 ile yeşil soğan, yüzde 20,6 ile patlıcan takip etti" dedi.
Bayraktar, üretici fiyat değişimlerinin nedenleri ile ilgili, "Kuru soğanda İç Anadolu Bölgesi'nde sezonun sona ermesi nedeniyle fiyatlarda artış yaşandı. Kuzu etindeki fiyat artışı, arz ve talep değişiminden kaynaklandı. Sivri biber, yeşil soğan, patlıcan, ıspanak ve marulda dönemsel arzda yaşanan azalma fiyatların yükselmesine neden oldu. Kabak ve salatalıkta havaların sıcak gitmesi nedeniyle arzda yaşanan artış, fiyatlarda düşüşe neden oldu. Havuçta talep azalmasıyla üretici fiyatları geriledi. Yumurtadaki fiyat düşüşünün sebebi arz ve talepteki değişimden kaynaklandı" ifadelerini kullandı.
'EN FAZLA FİYAT ARTIŞI MAZOTTA GÖRÜLDÜ'
Bayraktar, girdi fiyatlarının gıdada tüketici fiyatlarının oluşmasında en önemli etken olduğunu belirterek, şunları kaydetti:
"Tarımda kullanılan girdilerin ise olmazsa olmazı mazottur. Toprağın hazırlanmasından ekimine, ekiminden hasadına kadar tüm tarımsal işlemlerde mazot kullanılıyor. Şubat ayında girdilerde yıllık değişimde en fazla fiyat artışı mazotta görüldü. Mazot fiyatı, son bir yılda yüzde 103,7 oranında arttı. Çiftçilerimiz bu aylarda yazlık ekilişleri için toprak hazırlığına başlıyor, kışlık ekilişlerde gübreleme ve diğer kültürel işlemlere devam ediyor. Son 15 günde mazotta fiyat iki kez değişti. 13 Şubat 2024 tarihinde mazotun litre fiyatına gelen 2 lira 56 kuruşluk zamla birlikte mazotun litresi 45 lira 6 kuruşa kadar yükseldi. Şubat ayının sonuna doğru yapılan indirim neticesinde mazotun litresi 42 lira 77 kuruş oldu. Çiftçi önünü göremiyor, değişen fiyatlara uyum sağlayamıyor. 3 Ocak 2024 tarihinde mazottan alınan Özel Tüketim Vergisi'ne zam geldi ve 7 lira 5 kuruştan 8 lira 86 kuruşa yükseldi. Öte yandan mazotta yüzde 20 oranında Katma Değer Vergisi alınıyor. Sonuç itibarıyla 42 lira 77 kuruş olan mazotun yaklaşık yüzde 38'i vergilerden oluşuyor. Mazot fiyatının bu denli arttığı bir ortamda tarımsal üretimin sekteye uğramaması için mazottan alınan vergiler kaldırılmalıdır. Bu sayede girdi maliyeti düşen üreticilerimiz düşük maliyetle üretime daha rahat devam edebilecektir." (DHA)